sekretariat@kancelaria-myszczyszyn.pl
+48 609 837 704
55-200 Oława
Wyrokiem z 30 kwietnia 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ws. C‑699/23 (odnosząc się do kwestii udzielonego kredytu w EURO na tle sprawy hiszpańskiej dot. umowy kredytu zawierającego odniesienie do prowizji z tytułu udzielonego kredytu., orzekł, iż
1) Artykuł 5 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich
należy interpretować w ten sposób, że:
nie stoi on na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, w którym w świetle uregulowań krajowych przewidujących, iż prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego stanowi wynagrodzenie za usługi związane z oceną, udzieleniem lub obsługą pożyczki lub kredytu hipotecznego bądź za inne podobne usługi, uznano, że warunek umowny nakładający na konsumenta obowiązek zapłaty takiej prowizji spełnia wymóg przejrzystości wynikający z tego art. 5, w sytuacji gdy w owym warunku nie określono w sposób szczegółowy – na etapie powiadomienia o proponowanej stopie procentowej – całości usług świadczonych w zamian za tę prowizję, nie wskazano stawki godzinowej i gdy instytucja bankowa nie dostarczyła konsumentowi szczegółowych faktur z rozbiciem na poszczególne usługi oraz na związane z nimi opłaty, pod warunkiem że miał on możliwość oszacować wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne, zrozumieć charakter usług świadczonych w zamian za koszty przewidziane we wspomnianym warunku i sprawdzić, czy nie dochodzi do nakładania się różnych kosztów lub usług, za które koszty te stanowią wynagrodzenie.
2) Artykuły 3–5 dyrektywy 93/13
należy interpretować w ten sposób, że:
nie stoją one na przeszkodzie temu, by cena usług objętych warunkiem umownym przewidującym prowizję za udzielenie kredytu, zdefiniowaną w uregulowaniach krajowych jako wynagrodzenie za usługi związane z oceną, udzieleniem lub obsługą pożyczki lub kredytu hipotecznego bądź za inne podobne usługi, była wyrażona jako wartość procentowa kwoty udzielonego kredytu, pod warunkiem że konsument był w stanie oszacować wypływające dla niego z tego warunku konsekwencje ekonomiczne, zrozumieć charakter usług świadczonych w zamian za koszty przewidziane we wspomnianym warunku i sprawdzić, czy nie dochodzi do nakładania się różnych kosztów przewidzianych w umowie. W tym przypadku taki warunek nie może powodować znaczącej nierównowagi wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta.
3) Artykuł 3 i art. 4 ust. 1 dyrektywy 93/13
należy interpretować w ten sposób, że:
nie stoją one na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym warunek przewidujący zgodnie z uregulowaniami krajowymi zapłatę przez konsumenta prowizji za udzielenie kredytu mającej na celu wynagrodzenie za usługi związane z oceną, udzieleniem i zindywidualizowanym rozpatrzeniem wniosku o pożyczkę lub kredyt hipoteczny może nie powodować znaczącej nierównowagi wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, przy czym przedsiębiorca nie jest zobowiązany do szczegółowego określenia charakteru usług, za które pobierane jest wynagrodzenie w ramach tej prowizji, ani kosztu każdej z tych usług, pod warunkiem że ewentualne istnienie takiej nierównowagi będzie mogło być przedmiotem skutecznej kontroli właściwego sądu zgodnie z kryteriami wywiedzionymi z orzecznictwa Trybunału, w razie potrzeby poprzez porównanie nałożonej na kredytobiorcę kwoty prowizji za udzielenie kredytu ze średnim kosztem prowizji za udzielenie kredytu odnotowanych w ostatnim okresie.
A zatem Trybunał przyjął, iż co do zasady nakładanie na konsumenta dodatkowych opłat jest zgodne z przepisami prawa unijnego, ale wskazał na konieczność weryfikacji czy postanowienie to spełnia zasadę przejrzystości. Ponadto dla sprawy jest istotne czy konsument jest w stanie ocenić konsekwencje finansowe, zrozumieć charakter świadczonych usług oraz sprawdzić czy koszty, które są przewidziane w umowie nie nakładają się na siebie pod różnymi nazwami.